
Pandora Paper : તમારા ફેવરિટ ક્રિકેટરથી લઈને કેટલાય મોટા નામ કરચોરીમાં સામેલ છે!
પાંચ વર્ષ પહેલા પનામા પેપર લીકે સમગ્ર વિશ્વમાં ગભરાટ સર્જ્યો હતો. બનાવટી કંપનીઓનું સત્ય અને મોટી હસ્તીઓની કર ચોરી સામે આવી હતી. હવે ફરી એક વખત ICIJ (ઈન્ટરનેશનલ કોન્સોર્ટિયમ ઓફ ઈન્વેસ્ટિગેટિવ જર્નાલિસ્ટ્સ) એ અત્યાર સુધીનો સૌથી મોટો ખુલાસો કર્યો છે. આ ખુલાસામાં સામે આવ્યુ છે કે પનામા પેપર બાદ ભારતીય સેલિબ્રિટીઝે તેની બે નંબરની સંપતિનો તોડ કેવી રીતે કાઢ્યો.
આ 'નાણાકીય રહસ્યો' દુનિયાભરમાંથી 119 કરોડ દસ્તાવેજોની શોધ બાદ વિશ્વ સમક્ષ લાવવામાં આવ્યા છે. ICIJ એ કહ્યું કે, 117 દેશોના 600 પત્રકારો પેન્ડોરા પેપરની તપાસમાં સામેલ છે. ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસમાં પ્રકાશિત થયેલા અહેવાલ મુજબ, યુકેની કોર્ટમાં પોતાને નાદાર હોવાનો દાવો કરનારા અનિલ અંબાણીની વિદેશમાં પણ 18 કંપનીઓ છે.

સચિનનું નામ કેમ આવ્યું?
પંજાબ નેશનલ બેંકમાંથી હજારો કરોડનું કૌભાંડ કરનાર હીરાના વેપારી નીરવ મોદીની બહેને ભાગી છૂટવાના એક મહિના પહેલા એક ટ્રસ્ટની રચના કરી હતી. રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે પનામા પેપર્સ લીક થયા બાદ ભારતીયોએ તેમની સંપત્તિનું 'પુનર્ગઠન' શરૂ કર્યું હતું. આ મુજબ, ક્રિકેટના દિગ્ગજ સચિન તેંડુલકરે પણ લીક થયાના ત્રણ મહિના બાદ બ્રિટિશ વર્જિન આઇલેન્ડમાં રહેલી પોતાની મિલકત વેચવાનું શરૂ કર્યું હતું.

આ યાદીમાં કોના કોના નામ?
રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, 300 થી વધુ ભારતીય નામોમાંથી 60 જેટલા લોકો સામે પુરાવા એકત્રિત કરવામાં આવ્યા હતા અને તપાસ કરવામાં આવી હતી. આવનારા દિવસોમાં આ જાહેર થશે. આ લોકોએ સમોઆ, બેલીઝ, કૂક ટાપુઓથી લઈને બ્રિટીશ વર્જિન ટાપુઓ અને પનામા સુધી ટેક્સ હેવન બનાવ્યા છે, આર્થિક ગુનાઓ અને કરવેરાથી બચવા તપાસનો સામનો કરવો પડ્યો છે.

પૂર્વ ટેક્સ કમિશનર પણ સામેલ?
આમાંના ઘણા લોકો પહેલાથી જ તપાસ હેઠળ છે અને કેટલાકની ધરપકડ થઈ ચૂકી છે. કેટલાક પૂર્વ સાંસદોના નામ પણ આ યાદીમાં સામેલ છે. રસપ્રદ વાત એ છે કે કરચોરી સંબંધિત 14 સર્વિસ પ્રોવાઇડર્સના દસ્તાવેજોમાં એવા લોકોના નામ દેખાય છે જેમનું કામ તેને રોકવાનું છે. તેમાં ભૂતપૂર્વ મહેસૂલ સેવા અધિકારીઓ, ભૂતપૂર્વ કર કમિશનરો, ભૂતપૂર્વ લશ્કરી અધિકારીઓનો પણ સમાવેશ થાય છે.

ભારત સિવાય બીજા કોના નામ?
આ રિપોર્ટમાં માત્ર ભારત જ નહીં, વિશ્વભરના નામ સામેલ કરવામાં આવ્યા છે. તેમાં જોર્ડનના રાજા, યુક્રેન, કેન્યા અને ઇક્વાડોરના રાષ્ટ્રપતિઓ, ચેક રિપબ્લિકના વડા પ્રધાન અને પૂર્વ બ્રિટિશ વડાપ્રધાન ટોન બ્લેરનો સમાવેશ થાય છે. ભારત, રશિયા, અમેરિકા, મેક્સિકો સહિત અનેક દેશોના 130 અબજોપતિઓના નામ અને રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિનના 'બિનસત્તાવાર પ્રચાર મંત્રી' ના નામ પણ રિપોર્ટમાં પ્રકાશિત કરવામાં આવ્યા છે. તે જ સમયે, પાકિસ્તાનના પીએમ ઇમરાન ખાનના નજીકના મંત્રીઓના નામ પણ આમાં શામેલ છે.

પનામા પેપર્સમાં શું મળ્યું?
અગાઉ 2016 માં ડેટા લીક સાથે કરચોરીની રમત દુનિયા સમક્ષ ખુલ્લી પડી હતી. આમાં જણાવવામાં આવ્યું કે તે વિદેશમાં શેલ કંપનીઓ દ્વારા કેવી રીતે કરવામાં આવે છે. આ લીક પનામાની કાનૂની સહાય કંપની મોસાક ફોન્સેકા સાથે જોડાયેલી હતી અને તેણે પનામા દેશનું નામ પણ કલંકિત કર્યું હતું, જો કે મોટાભાગની કંપનીઓ બહારની હતી.

ભારતમાં શું મળ્યું?
અગાઉની તપાસમાં ખુલાસો થયો હતો કે સંપત્તિ, કંપનીઓ, નફો અને કરચોરી કેવી રીતે છુપાવવામાં આવી હતી અને તેમાં સરકારી અધિકારીઓ અને ઉચ્ચ અધિકારીઓ તેમજ રાજ્યના વડા સામેલ હતા. પનામા પેપર્સ લીકમાં સ્પોર્ટ્સથી લઈને આર્ટ્સ સુધીના સેલિબ્રિટીઝના નામ સામે આવ્યા હતા. આ વર્ષે જુલાઈમાં ભારત સરકારે કહ્યું હતું કે પનામા પેપર્સ લીકમાં ભારત સાથે જોડાયેલા લોકોના સંબંધમાં કુલ 20,078 કરોડ રૂપિયાની અઘોષિત સંપત્તિ મળી આવી છે.