દક્ષિણ આફ્રિકાએ દુબઈમાં કરી ગુપ્તા ભાઈઓની ધરપકડ, જાણો કોણ છે ગુપ્તા બ્રધર્સ

દક્ષિણ આફ્રિકાની સરકારે જાહેરાત કરી છે કે UAE એ રાજેશ ગુપ્તા અને અતુલ ગુપ્તાની ધરપકડ કરી છે, જે ગુપ્તા પરિવારના ત્રણ શ્રીમંતમાંથી ભારતમાં જન્મેલા બે ભાઈઓ છે, જેઓ ભૂતપૂર્વ પ્રમુખ જેકબ ઝુમા હેઠળ રાજકીય ભ્રષ્ટાચારના કેન્દ્રમાં હતા. બંને ભાઈઓની દુબઈમાં ધરપકડ કરવામાં આવી હતી, અને ત્રીજા ભાઈ અજય ગુપ્તાની શા માટે ધરપકડ કરવામાં આવી ન હતી, તે અસ્પષ્ટ છે.

ગત જુલાઈમાં ઈન્ટરપોલે રેડ નોટિસ જાહેર કર્યાના લગભગ એક વર્ષ બાદ ધરપકડ કરવામાં આવી હતી, જ્યારે ભૂતપૂર્વ પ્રમુખ ઝુમાના યુગ દરમિયાન રાજ્ય સંસ્થાઓની મોટા પાયે લૂંટની તપાસ પૂર્ણ કરવામાં આવી હતી.

અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે, દક્ષિણ આફ્રિકામાં ગુપ્તા બંધુઓ પર આરોપ છે કે, તેઓ ભૂતપૂર્વ પ્રમુખ ઝુમા સાથેના તેમના સંબંધોનો ઉપયોગ નાણાકીય રીતે નફો કરવા અને વરિષ્ઠ નિમણૂંકોને પ્રભાવિત કરવા માટે કરે છે, જે આરોપોને તેઓએ સખત રીતે નકારી કાઢ્યા છે.

વર્ષ 2018માં દક્ષિણ આફ્રિકામાં પેરાસ્ટેટલ સંસ્થાઓમાંથી અબજો રેન્ડની લૂંટ કર્યા પછી ગુપ્તા પરિવાર દુબઈમાં છૂપાઇ ગયો હતો.

દક્ષિણ આફ્રિકાના ન્યાય અને સુધારાત્મક સેવાઓ વિભાગે સોમવારના રોજ જણાવ્યું હતું કે, ન્યાય અને સુધારાત્મક સેવાઓ મંત્રાલય પુષ્ટિ કરે છે કે, તેમને UAE માં કાયદા અમલીકરણ અધિકારીઓ પાસેથી માહિતી પ્રાપ્ત થઈ છે કે ન્યાયના ભાગેડુઓ, જેમ કે રાજેશ અને અતુલ ગુપ્તાની ધરપકડ કરવામાં આવી છે.

યુએઈ અને દક્ષિણ આફ્રિકામાં વિવિધ કાયદા અમલીકરણ એજન્સીઓ વચ્ચે આગળના માર્ગ પર ચર્ચાઓ ચાલુ છે. દક્ષિણ આફ્રિકાની સરકાર UAE સાથે સહકાર કરવાનું ચાલુ રાખશે. ઈન્ટરપોલે ગુપ્તા બંધુઓને રેડ નોટિસ જાહેર કરી હતી, જેમને યુએસ અને યુકે દ્વારા પર્સોના નોન ગ્રેટા પણ જાહેર કરવામાં આવ્યા હતા.

પ્રત્યાર્પણ માટે બાકી રહેલા આવા વ્યક્તિઓની ધરપકડ કરવા વૈશ્વિક સ્તરે કાયદા એજન્સીઓને ચેતવણી આપવા માટે કાર્યવાહી કરવા વોન્ટેડ ભાગેડુઓ માટે રેડ નોટિસ જાહેર કરવામાં આવે છે.

જ્યારે ભારે જાહેર વિરોધને કારણે આખરે ANCએ ઝુમાને દૂર કર્યા અને સિરિલ રામાફોસાને કાર્યકારી પ્રમુખ તરીકે નિયુક્ત કર્યા હતા ત્યારે નેટ બંધ થઈ ગયું હતું. એ દરમિયાન પરિવાર 2018 માં દક્ષિણ આફ્રિકાથી ભાગી ગયો હતો.

આ અગાઉ, દક્ષિણ આફ્રિકાએ પણ યુએનને ગુપ્તાને દક્ષિણ આફ્રિકા પરત મેળવવા માટે અપીલ કરી હતી, જ્યારે UAE સાથેની વાટાઘાટોનું પરિણામ ન આવ્યું કારણ કે બંને દેશો વચ્ચે કોઈ પ્રત્યાર્પણ સંધિ ન હતી.

જૂન 2021 માં સંધિને બહાલી આપવામાં આવી હતી, જ્યારે દક્ષિણ આફ્રિકાએ તરત જ ગુપ્તાના પ્રત્યાર્પણની વિનંતી કરવાની પ્રક્રિયા શરૂ કરી હતી. ગુપ્તાએ 2018 માં સ્ટેટ કેપ્ચરની તપાસ પંચને જણાવ્યું હતું કે, સંખ્યાબંધ સાક્ષીઓએ તેમને અને ઝુમાને ભ્રષ્ટાચારના કેસોમાં ફસાવ્યા પછી તેઓ જુબાની આપવા દક્ષિણ આફ્રિકા પાછા ફરવા તૈયાર ન હતા.

ભાઈઓએ કમિશનને આપેલા સોગંદનામામાં દક્ષિણ આફ્રિકાના અધિકારીઓને 'અવિચારી રીતે અસમર્થ' ગણાવ્યા હતા. અસંખ્ય સાક્ષીઓએ દક્ષિણ આફ્રિકાના પ્રમુખ તરીકે ઝુમાના નવ વર્ષના કાર્યકાળ દરમિયાન જંગી રકમની લૂંટમાં અને કેબિનેટ મંત્રીઓની નિમણૂકને પ્રભાવિત કરવામાં ગુપ્તાની ભૂમિકાની સાક્ષી આપી હતી.

જોકે ધરપકડનું વ્યાપકપણે સ્વાગત કરવામાં આવ્યું હતું, વિશ્લેષકોએ ચેતવણી આપી હતી કે, લોકોએ ગુપ્તા સામેના કેસના ઝડપી નિરાકરણની અપેક્ષા રાખવી જોઈએ નહીં, કારણ કે આમાં થોડા વર્ષો પણ લાગી શકે છે, જ્યારે તેઓ તેમના પ્રત્યાર્પણ સામે લડવા માટે ઉપલબ્ધ તમામ રસ્તાઓ ખાલી કરી દે છે.

ઓર્ગેનાઈઝેશન અનડૂઈંગ ટેક્સ એબ્યુઝના સીઈઓ વેઈન ડુવેનહેગે જણાવ્યું હતું કે, તેમની તપાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે, ગુપ્તાઓએ દેશમાંથી ભાગી જતા પહેલા લગભગ 15 બિલિયન રેન્ડની લૂંટ કરી હતી.

મૂળ ઉત્તર પ્રદેશના સહારનપુરના રહેવાસી ગુપ્તા પરિવારે 1990ના દાયકાની શરૂઆતમાં જૂતાની દુકાન સ્થાપીને દક્ષિણ આફ્રિકામાં પ્રવેશ કર્યો હતો. તેઓ ટૂંક સમયમાં IT, મીડિયા અને ખાણકામ કંપનીઓનો સમાવેશ કરવા માટે વિસ્તરી ગયા હતા. જેમાંથી મોટા ભાગની હવે વેચાઈ ગઈ છે અથવા બંધ થઈ ગઈ છે.

English summary

South Africa arrested Gupta brothers in Dubai, Know who the Gupta brothers are.