આ દેશમાં કોઈ સુરક્ષિત નહીં, માત્ર 500 રૂપિયામાં તમારો ફોન હેક થઈ જાય!
દેશમાં સાયબર સુરક્ષાની સ્થિતિ ઘણી ગંભીર છે. સાયબર ક્રાઇમ બાદ સરકારે કાર્યવાહી માટે ઘણા નિયમો બનાવ્યા છે, પરંતુ તેને રોકવા માટે કડક પગલા લેવામાં આવી રહ્યા નથી.
અમેરિકન અખબાર વોશિંગ્ટન પોસ્ટે 'પેગાસસ પ્રોજેક્ટ' નામનો એક અહેવાલ બહાર પાડ્યો છે. જેમાં દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે કે ભારતના 300 થી વધુ લોકોની જાસૂસી કરવામાં આવી રહી છે. આ યાદીમાં ઘણા પત્રકારો અને રાજકારણીઓનો સમાવેશ થાય છે. સામાન્ય લોકો આ ઘટનાને મોટા લોકોની બાબત કરીને નજરઅંદાજ કરી રહ્યા છે, પરંતુ દેશમાં સાયબર સુરક્ષાની સ્થિતિ ઘણી ગંભીર છે. સાયબર ક્રાઇમ બાદ સરકારે કાર્યવાહી માટે ઘણા નિયમો બનાવ્યા છે, પરંતુ તેને રોકવા માટે કડક પગલા લેવામાં આવી રહ્યા નથી. જેને કારણે આજે દેશમાં કોઈની જાસૂસી કરવા માટે લાખો રૂપિયા ખર્ચવાની જરૂર નથી, પણ 400-500 રૂપિયામાં તમે કોઈના પણ ફોનને હેક કરી શકો છો.
પેગાસસથી મોટો ખતરો
જ્યારે વન ઈન્ડિયાની ટીમે સ્પાયવેર વિશે દેશના જાણીતા સાયબર સિક્યુરિટી નિષ્ણાંત મુકેશ ચૌધરી સાથે વાત કરી ત્યારે તેમણે ઘણી આશ્ચર્યજનક વાતો પરથી પરદો હટાવ્યો. મુકેશના મતે ભારતમાં ઘણા વર્ષોથી સ્પાયવેર ચાલે છે. જરૂરી નથી કે સરકાર અથવા સુરક્ષા એજન્સીઓ તમારી જાસૂસી કરે. કેટલીકવાર પરિવારના સભ્યો, સંબંધીઓ અને વ્યવસાયિક ભાગીદારો પણ લોકોની જાસૂસી કરે છે. આ જાસૂસી નાની લાગે છે, પરંતુ તે પેગાસસ કરતા મોટો ખતરો છે, કારણ કે તે ઓછા ખર્ચે વધુ લોકોને ટાર્ગેટ બનાવી શકે છે.
ઘણી વેબસાઇટ્સ ઉપલબ્ધ છે
મુકેશના જણાવ્યા મુજબ, એન્ડ્રોઇડ અને આઇફોન માટે ઘણાં સ્પાયવેર છે. આ માટે ઘણી વેબસાઇટ્સ પણ છે. તેમાંથી કોઈપણ વેબસાઇટ્સની મુલાકાત લઈને એકાઉન્ટ બનાવો. આ પછી, ત્યાં તમને મહિના અથવા વર્ષના સબ્સ્ક્રિપ્શનનો વિકલ્પ મળશે. તેમાંથી કોઈ એક સબ્સ્ક્રિપ્શન ખરીદો, પછી તમે જેને ઇચ્છો તેને લક્ષ્ય બનાવી શકો છો. આખી પ્રક્રિયા પૂર્ણ થયા પછી, સાઇટ તમને એક લિંક આપશે, જે તમારે કોઈક બીજા વ્યક્તિના ફોનમાં ઇન્સ્ટોલ કરવાની રહેશે. જેવી આ લીંક ફોન પર ઇન્સ્ટોલ થશે એટલે તમે તેની જાસૂસી કરી શકો છો. નાના કિસ્સાઓમાં આની કિંમત 400-500 અથવા તો 1000-2000 રૂપિયા હોય છે.
ખબર પણ નહીં પડે
ઘણીવાર તમારી જાસૂસી કરનાર વ્યક્તિ ફોટો ખેંચવા કે ફોન કરવાના બહાને તમારો ફોન લઈ જશે. તે પછી તે સ્પાયવેર ઇન્સ્ટોલ કરશે. આ સ્પાયવેર થોડીક જ KB હોય છે, તેથી તે થોડી સેકંડમાં ઇન્સ્ટોલ થઈ જશે. એકવાર તમારા ફોન પર ઇન્સ્ટોલ થઈ જાય, પછી તમે તેમને ખબર પણ નહીં પડે. રનિંગ એપમાં જોશો તો પણ તમને ખબર નહીં પડે.ત્યાં સ્પાયવેરનું સાચુ નામ બતાવશે નહીં, પરંતુ ત્યાં તેનું નામ એવી રીતે બતાવશે કે તમને શંકા ન થાય, જેમ કે વાઇફાઇ, બ્લૂટૂથ.
તમારો ફોન તમારી બધી વાતો બીજે પહોંચાડી શકે
મુકેશે વધુમાં કહ્યું કે, જો કોઈક રીતે સ્પાયવેર તમારા ફોનમાં પહોંચી ગયો છે, તો તેને પકડવો મુશ્કેલ છે. આ પછી હેકર્સ તમારી દરેક હિલચાલ જાણી શકે છે. સૌથી મોટો ભય તમારી બધી વાતો સાંભળવાનો છે, કારણ કે ફોનનું માઇક હંમેશા ચાલુ રહે છે. જો તમે કોઈ સાથે મીટિંગમાં બેઠા છો તો હેકર માઇક દ્વારા ત્યાં બધું રેકોર્ડ કરી શકે છે. ત્યારબાદ ઇન્ટરનેટ દ્વારા સ્થાનાંતરિત કરીને બધી વાતચીતો સાંભળી શકે છે. આ સિવાય, હેકર જ્યારે પણ ઇચ્છે ત્યારે તમારા ફોન દ્વારા ફોટા ક્લિક કરી અથવા રેકોર્ડ કરી શકે છે. આ બધું એટલું ચુપચાપ થશે કે તમને ખબર પણ નહીં પડે.
ભારતમાં આવી દરેક સાઇટ ઓપન થઈ રહી છે
સાયબર નિષ્ણાંતોના મતે, જો કોઈ પણ પ્રકારનું હેકિંગ થાય છે, તો તે આઈટી એક્ટની કલમ 66 હેઠળ ગુનો માનવામાં આવે છે, પરંતુ ભારતમાં સરકારે એવા કોઈ પગલા લીધા નથી, જેનાથી જાસૂસી રોકી શકાય. ઇન્ટરનેટ પર હજારો સ્પાયવેર સાઇટ્સ છે, જે ઓછા ભાવે લોકોની જાસૂસી કરે છે, જ્યારે આ બધી સાઇટ્સ સરકારે ઘણા સમય પહેલા કરી દેવાની જરૂર હતી.
બચવાનો કોઈ રસ્તો છે?
સ્પાયવેરથી બચવાનો કોઈ નક્કર રસ્તો નથી. જો તમે રજિસ્ટર્ડ એન્ટી વાયરસ ખરીદો છો, તો તમે સુરક્ષા મેળવી શકો છો, પરંતુ મોટાભાગના કિસ્સાઓમાં હેકરો કોડિંગ દ્વારા એન્ટિવાયરસને બાયપાસ કરે છે. સાયબર સિક્યુરિટી એક્સપર્ટ મુકેશના કહેવા મુજબ તમારે કોઈને પણ ફોનનો ઉપયોગ ન કરવા દેવો, કારણ કે મોટાભાગના કિસ્સાઓમાં ખૂબ નજીકના લોકો તમારી જાસૂસી કરે છે. જો તમને લાગે છે કે કોઈ તમારી જાસૂસી કરી રહ્યું છે, તો પછી ફોનના સેટિંગ્સમાં જાઓ, ત્યાં તમને રનિંગ એપ્સનો વિકલ્પ મળશે. પછી કોઈ પણ શંકાસ્પદ એપ્લિકેશન દેખાય તો નિષ્ણાંત દ્વારા તપાસ કરાવો. તમે સ્પાયવેરને અનઇન્સ્ટોલ ન કરી શકો તો ફોન અને વીડિયો સહિતની દરેક વસ્તુનું બેકઅપ લો અને આખા ફોનને ફોર્મેટ કરો.
ફોન ખરીદતી વખતે ધ્યાન આપો
સામાન્ય રીતે લોકો કેમેરા અને રેમ જોઈને ફોનની ખરીદી કરે છે, આમ કરવાનું ટાળવું જોઈએ. સૌ પ્રથમ, તેની ઓપરેટિંગ સિસ્ટમ જુઓ. ઉદાહરણ તરીકે, હાલમાં એન્ડ્રોઇડ 10 વર્ઝન ચાલી રહ્યું છે અને તમે એન્ડ્રોઇડ 6 વર્ઝન સાથે ફરતા હો, તો પછી તમે સરળતાથી હેકર્સનું લક્ષ્ય બની શકો છો. જો તમારો ફોન જૂનો છે, તો સમય સમય પર નવા અપડેટ્સ ઇન્સ્ટોલ કરતા રહો. ઉપરાંત, સેટિંગ્સ પર જાઓ અને અનનોન એપ્લિકેશનો ઇન્સ્ટોલ કરવાનો વિકલ્પ બંધ રાખો. જો કોઈપણ અજાણી ફાઇલ અથવા લીંક આવે છે, તો ચિંતા કરશો નહીં, સૌ પ્રથમ virustotal.com પર જાઓ અને તે લિંક અથવા ફાઇલને સ્કેન કરો. અહીં તમને 60 થી વધુ એન્ટિવાયરસ મળશે. જો તમારી ફાઇલ સલામત છે, તો બધી એન્ટિવાયરસ પર લીલો રંગ હશે. જો કોઈ ખતરો છે, તો તે તમને ચેતવણી આપશે. તેના પર કોઈપણ ગુપ્ત ફાઇલોને સ્કેન ન કરવી. કારણ કે આ સાઇટ તમારી ફાઇલને સ્કેન કરવા માટે વિશ્વભરમાં 60 થી વધુ એન્ટિવાયરસને મોકલે છે, તેથી તેનું લીક થવાનું જોખમ છે.