Global Hunger Index : ભારત પાકિસ્તાન અને બાંગ્લાદેશથી પણ પાછળ, ભૂખનું સ્તર 'ભયજનક'

બલ હંગર ઈન્ડેક્સમાં ભારતને મોટો આંચકો લાગ્યો છે અને ગયા વર્ષની સરખામણીમાં ભારતનું રેન્કિંગ ખરાબ રીતે ઘટી ગયું છે.

Global Hunger Index : ગ્લોબલ હંગર ઈન્ડેક્સમાં ભારતને મોટો આંચકો લાગ્યો છે અને ગયા વર્ષની સરખામણીમાં ભારતનું રેન્કિંગ ખરાબ રીતે ઘટી ગયું છે. પરંતુ, મોસ્ટ ગ્લોબલ હંગર ઈન્ડેક્સના રેન્કિંગમાં ભારતના પડોશી દેશો પાકિસ્તાન, બાંગ્લાદેશ અને નેપાળે જબરદસ્ત ફાયદો કર્યો છે. તાજેતરના અહેવાલ મુજબ, પાકિસ્તાન, બાંગ્લાદેશ અને નેપાળે ભારત કરતાં વધુ સારું પ્રદર્શન કર્યું છે.

ભારતના રેન્કિંગમાં થયો ઘટાડો

ગ્લોબલ હંગર ઇન્ડેક્સ 2021 (GHI) એ ભારતને 116 દેશોમાંથી 101 માં ક્રમાંક આપ્યો છે, જે ગયા વર્ષની સરખામણીએ નોંધપાત્ર રીતે ઓછો છે. ગયા વર્ષે એટલે કે2020માં ભારત 107 દેશોમાંથી 94મા ક્રમે હતું, પરંતુ આ વર્ષે 116 દેશોમાં ભારતનું સ્થાન 101 મા સ્થાને આવ્યું છે, એટલે કે આ વર્ષે ભારતનું પ્રદર્શન ખૂબ જ ખરાબરહ્યું છે.

આ સાથે 2021 ની રેન્કિંગ અનુસાર પાકિસ્તાન, બાંગ્લાદેશ અને નેપાળે ભારત કરતા સારું પ્રદર્શન કર્યું છે. ગ્લોબલ હંગર ઇન્ડેક્સ 2021 આઇરિશ સહાય એજન્સીકન્સર્ન વર્લ્ડવાઇડ અને જર્મન સંસ્થા વેલ્ટ હંગર હિલ્ફે દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવ્યું છે, જેમાં ભારતમાં ભૂખનું સ્તર ચિંતાજનક કહેવામાં આવ્યું છે. ગ્લોબલ હંગર ઇન્ડેક્સ2021 નો અહેવાલ જણાવે છે કે, ભારતમાં ભૂખનું સ્તર 'ચિંતાજનક' છે.

ભારતનો વૈશ્વિક હંગર સ્કોર

વર્ષ 2000 માં ભારતનો ગ્લોબલ હંગર ઇન્ડેક્સ (GHI) સ્કોર 38.8 હતો, પરંતુ 2012 અને 2021 વચ્ચે ભારતના સ્કોરમાં જબરદસ્ત ઘટાડો થયો છે અને હવે ભારતનોસ્કોર 27.5 થી 28.5 વચ્ચે છે.

ઉલ્લેખનીય છે કે, ગ્લોબલ હંગર સ્કોરની ગણતરી ચાર પરિમાણોના આધારે કરવામાં આવે છે, જેમાં કુપોષણ, બાળકની નબળી સ્થિતિ(જેમાં પાંચ વર્ષથી ઓછી ઉંમરના બાળકોની ટકાવારી જે તેમની ઉંચાઈ કરતા ઓછું વજન ધરાવે છે, તે તીવ્ર કુપોષણ સૂચવે છે), બાળ સ્ટંટિંગ (પાંચ વર્ષથી ઓછીઉંમરના બાળકોની ટકાવારી જે સરેરાશ ઉંચાઈ કરતા ઓછા હોય), તેમની ઉંમર (ક્રોનિક કુપોષણ સૂચવે છે) અને બાળ મૃત્યુદર (પાંચ વર્ષથી ઓછી ઉંમરના બાળકોનોમૃત્યુ દર). જેમાં ભારતનું પ્રદર્શન ખૂબ જ નબળું રહ્યું છે.

ભારતનું પ્રદર્શન શરમજનક

ભારતમાં "બાળકોની બર્બાદી" નો દર 1998 અને 2002 વચ્ચે 17.1 ટકાથી વધીને 2016 અને 2020 વચ્ચે 17.3 ટકા થયો છે. રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, કોવિડ 19ને કારણે લાદવામાં આવેલા પ્રતિબંધોએ ભારતમાં સામાન્ય લોકોના જીવનને ગંભીર રીતે અસર કરી છે, જે વિશ્વમાં "બાળકોની બર્બાદી" નો સૌથી વધુ દર ધરાવે છે.

જોકે, રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, ભારતે કેટલાક અન્ય સૂચકાંકોમાં સારું પ્રદર્શન કર્યું છે, જેમ કે ભારતમાં બાળ મૃત્યુદરના આંકડાઓમાં ઘટાડો, જ્યારે બાળ અસ્થિરતાઅને અપૂરતા ખોરાકને કારણે કુપોષણનો વ્યાપ પણ ઘટી ગયો છે.

અન્ય દેશોએ કેવું પ્રદર્શન કર્યું?

ગ્લોબલ હંગર ઈન્ડેક્સ 2021 ના​રિપોર્ટ અનુસાર આ રેન્કિંગમાં નેપાળ અને બાંગ્લાદેશને સંયુક્ત રીતે 76 મા સ્થાને રાખવામાં આવ્યા છે, જ્યારે પાકિસ્તાનને આયાદીમાં 92 મા સ્થાને રાખવામાં આવ્યું છે. જો કે, આ દેશોને ભારતની સાથે 'ખતરનાક' ભૂખની શ્રેણીમાં પણ રાખવામાં આવ્યા છે, પરંતુ હજૂ પણ આપણા પડોશી દેશોકરતાં ઘણું સારું પ્રદર્શન આપ્યું છે.

ચીન, બ્રાઝિલ અને કુવૈત સહિત અઢાર દેશો, જે પાંચથી ઓછા GHI સ્કોર ધરાવે છે, ગ્લોબલ હંગર ઇન્ડેક્સ (GHI) કોષ્ટકમાંટોચ પર છે. GHA એ પોતાની વેબસાઈટ પર આ રિપોર્ટ જાહેર કર્યો છે, જેના આધારે વિવિધ દેશોનું મૂલ્યાંકન કરવામાં આવે છે.

ભૂખ સામે વૈશ્વિક લડાઈ

GHI રિપોર્ટ અનુસાર, સમગ્ર વિશ્વ માટે ભૂખ સામેની લડાઈ ખતરનાક રીતે ડિસટ્રેક થઇ છે. વર્તમાન અંદાજોના આધારે વિશ્વની પરિસ્થિતિ અને ખાસ કરીને 47 દેશો2030 સુધીમાં નોંધપાત્ર રીતે ખરાબ થઈ જશે અને પોષક આહારની પહોંચ વધુને વધુ મુશ્કેલ બનશે.

2021 ના​અહેવાલ મુજબ વૈશ્વિક તણાવ, આબોહવા પરિવર્તનઅને રોગચાળોએ વિશ્વભરમાં ખાદ્ય સુરક્ષાની સ્થિતિને વધુ ખરાબ કરી છે. આ રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, દેશો વચ્ચે આર્થિક અસમાનતા, બે સમુદાયો વચ્ચેનાસંઘર્ષોએ પરિસ્થિતિને વધુ ખરાબ કરી છે અને વિશ્વના ટકાઉ વિકાસ લક્ષ્યો (SDGs) ને આગળ ધપાવ્યા છે. 2021 માં આશાવાદી બનવું મુશ્કેલ છે કારણ કે ભૂખનીશક્તિઓ સારા ઇરાદા અને ઉંચા લક્ષ્યોને ઢાંકી રહી છે.

English summary

India has performed very poorly in the Global Hunger Index 2021 and India's rank has dropped significantly. At the same time, India's neighboring countries Pakistan, Bangladesh and Nepal have performed better.