બાયોટિન શું છે? વાળ ખરતા અટકાવવામાં કેવી રીતે મદદ કરી શકે?
શું તમે ક્યારેય બાયોટિન વિશે ઘણી વખત સાંભળ્યું છે અથવા તેના વિશે ક્યાંક ઓનલાઈન વાંચ્યું છે? તમે તેના વિશે ચોક્કસ સાંભળ્યું જ હશે, કારણ કે બાયોટિન આજે વાળના વિકાસ માટેના સૌથી લોકપ્રિય વિકલ્પોમાંથી એક છે. થોડા વર્ષોમાં બાયોટિને હેર કેર ઉદ્યોગમાં ઘણી લોકપ્રિયતા મેળવી છે અને ઘણા લોકો તેના વિશે જાણતા નથી. ઘણી સ્ત્રીઓ વાળના વિકાસ માટે તેમની દિનચર્યામાં બાયોટિનનો સમાવેશ કરવાનું વિચારી રહી છે. જો તમે પણ તેમાંથી એક છો તો પહેલા તમારે જાણવું જોઈએ કે બાયોટિન શું છે? અને તે તમારા વાળના વિકાસ માટે કેવી રીતે કામ કરે છે.

બાયોટિન શું છે?
બાયોટિન એ પાણીમાં દ્રાવ્ય વિટામિન છે જે વિટામિનના B પરિવારનો ભાગ છે. તેને વિટામિન B7 અથવા H તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. આપણું શરીર અમુક પોષક તત્વોને ઊર્જામાં રૂપાંતરિત કરવા માટે બાયોટિનનો ઉપયોગ કરે છે. તેથી કેટલાક શારીરિક કાર્યો માટે બાયોટિનનું સેવન ખૂબ જ જરૂરી છે. તે તમારા વાળ, ત્વચા અને નખના સ્વાસ્થ્યને જાળવવામાં પણ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. તે વાળના વિકાસમાં વધારો કરી શકે છે.

બાયોટિનની ઉણપના લક્ષણો
બાયોટિનની ઉણપ સામાન્ય નથી, પરંતુ જો તમારા શરીરને વિટામિન બાયોટિન પૂરતું ન મળતું હોય તો તમે વાળ ખરવા અથવા ડ્રાય ફ્લેકી ત્વચા જેવા લક્ષણોનો અનુભવ કરી શકો છો. જો કે તમારા આહારમાંથી બાયોટિન સામગ્રી તમારા સ્વાસ્થ્ય અને શારીરિક કાર્ય માટે પર્યાપ્ત છે.

વાળ વૃદ્ધિ માટે બાયોટિન
બાયોટિન તમારા શરીરના કેરાટિન ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરને સુધારવામાં મદદ કરે છે. કેરાટિન એ તમારા શરીરમાં પહેલેથી જ હાજર પ્રોટીન છે જે તમારા વાળ, ત્વચા અને નખ બનાવે છે. ત્વચા અને વાળના સ્વાસ્થ્ય પર બાયોટિનની અસરો અંગે બહુ સંશોધન થયું નથી, પરંતુ તે સાબિત થયું છે કે બાયોટિનનું સેવન વાળના વિકાસમાં મદદ કરે છે.

એક દિવસમાં કેટલું બાયોટિન જરૂરી છે?
કેટલાક નિષ્ણાતો વિવિધ વય જૂથો માટે બાયોટિનના દૈનિક ડોઝની ભલામણ કરે છે. દસ વર્ષ કે તેથી વધુ ઉંમરના કોઈપણ વ્યક્તિએ દરરોજ ઓછામાં ઓછા 30 થી 100 માઇક્રોગ્રામ બાયોટિન મેળવવું જોઈએ. વધુમાં શિશુઓએ દરરોજ લગભગ 10 થી 20 માઇક્રોગ્રામ બાયોટિન આપવુ જોઈએ. જો તમે ગર્ભવતી હો અથવા સ્તનપાન કરાવતા હોવ તો તમારે વધુ બાયોટિન લેવાની જરૂર પડી શકે છે, તેથી આ વિશે તમારા ડૉક્ટરની સલાહ લેવી મહત્વપૂર્ણ છે.

બાયોટિન યુક્ત ખોરાક
જો તમે કુદરતી રીતે બાયોટિન સપ્લાય કરવા માંગો છો, તો તમે તમારા આહારમાં કેટલાક બાયોટિન સમૃદ્ધ ખોરાકનો સમાવેશ કરી શકો છો. જો તમે તમારા વાળના વિકાસમાં વધારો કરવા માંગતા હો તો વિટામિન્સના કુદરતી સ્ત્રોતો શ્રેષ્ઠ વિકલ્પ છે.

આ પદાર્થોમાં બાયોટિન હોય છે
બદામ, મગફળી અને અખરોટ, તમામ અનાજ, કેળા, ફૂલકોબી, મશરૂમ તેમ શાકાહારી વિકલ્પો જેમ કે સોયાબીન અને અન્ય કઠોળ તેમજ માંસ અને ઇંડા સિવાય ઘણા પ્રકારના બીજ જેમ કે સૂર્યમુખીના બીજ, કોળાના બીજ, ફ્લેક્સ સીડ્સ, ચિયા સીડ્સ વગેરેમાં પણ બાયોટિન હોય છે.

બાયોટિન માટે પૂરક પદાર્થો
બાયોટિન સપ્લિમેન્ટ્સ આ દિવસોમાં ખૂબ જ લોકપ્રિય છે અને ઘણા લોકો તેને ઓવર-ધ-કાઉન્ટર ગોળીઓના સ્વરૂપમાં લે છે. આનાથી તેઓ તેમના દૈનિક બાયોટિનની જરૂરને પુરી કરે છે. બાયોટિન પૂરક પુખ્ત વયના લોકો માટે સલામત છે. બજારમાં ઘણાં વિવિધ પ્રકારના બાયોટિન પૂરક ઉપલબ્ધ છે અને તેમાંથી મોટા ભાગના ફાર્મસી સ્ટોર્સ પર કેપ્સ્યુલ્સ અથવા ટેબ્લેટના સ્વરૂપમાં ઉપલબ્ધ છે.

બાયોટિન સપ્લીમેન્ટ્સની આડ અસરો
બાયોટિન સપ્લિમેન્ટ્સની ઘણીવાર કોઈ આડઅસર થતી નથી, પરંતુ કેટલાક લોકો નકારાત્મક આડઅસર અનુભવી શકે છે. મોટા ભાગના કિસ્સાઓમાં આડઅસરો હળવી હોય છે, સામાન્ય રીતે ઉબકા, ખેંચાણ અને ઝાડા સહિતની સમસ્યાઓ થાય છે. જો તમે તમારા આહારની સાથે બાયોટિન સપ્લિમેન્ટ્સ લો છો તો આડઅસરોનું જોખમ ઘટાડી શકાય છે. ઉપરાંત કોઈપણ સપ્લિમેન્ટ્સ લેતા પહેલા તમે તમારા ડૉક્ટરની સલાહ લેવી મહત્વપૂર્ણ છે.

વાળના વિકાસ માટે બાયોટિન કેટલું લેવુ?
શ્રેષ્ઠ પરિણામો માટે તમારે કેટલાક મહિનાઓ સુધી બાયોટિન લેવું પડશે. આ માટે દરરોજ તમારા આહારમાં બાયોટિનથી ભરપૂર ખોરાક અથવા સપ્લીમેન્ટ્સનો સમાવેશ કરો. તમે પૂરક ખોરાક માટે ડૉક્ટરની સલાહ લઈ શકો છો, જેથી પૂરતા પ્રમાણમાં બાયોટિનનો ઉપયોગ કરી શકાય, જે તમારા વાળના વિકાસમાં ઘણો સુધારો કરશે.