આર્થિક સ્વાતંત્ર્ય આપવામાં ગુજરાત રાજ્ય મોખરે
આ રિપોર્ટ ફ્રાસક ઇન્સ્ટિટ્યુટની ઇકોનોમિક ફ્રીડમ ઓફ ધ વર્લ્ડ એન્યુઅલ રિપોર્ટ્સની સંશોધન પધ્ધતિને આધારે ભારતના 20 અગ્રણી રાજ્યોનો વર્ષ 2011નો ડેટા મેળવીને કરવામાં આવ્યો હતો.
ભારતના 20 મોટા રાજ્યોની સરકારોના કદનું વિશ્લેષણ કરતા રિપોર્ટ તૈયાર કરનારા વિશ્લેષકો વિવેક દેવરૉય અને લાવીશ ભંડારીએ રિપોર્ટમાં લખ્યું છે કે "વર્ષ 2000 બાદ ગુજરાતની સાફલ્યગાથા સૌ કોઇ જાણે છે. રાજ્યએ કૃષિ, સામાજિક કલ્યાણની યોજનાઓ અને જળ સ્રોત વ્યવસ્થાપનમાં મોટી સફળતા મેળવી છે. આ તમામ સફળતા સરકારનું કદ વધાર્યા વિના મેળવવામાં આવી છે."
Economic Freedom of Indian States: Index scores and ranking, 2009 and 2011
2011 rank 2009 rank 2011 score 2009 score
Gujarat
1
2
00.64
00.57
________________________________________
Tamil
Nadu
2
1
00.57
00.59
________________________________________
Madhya
Pradesh
3
6
00.56
00.42
________________________________________
Haryana
4
4
00.55
00.47
________________________________________
H
P
5
5
00.52
00.43
________________________________________
Andhra
Pradesh
6
3
00.51
00.51
________________________________________
Jammu
&
Kashmir
7
8
00.46
00.38
________________________________________
Rajasthan
8
7
00.43
00.40
________________________________________
Karnataka
9
13
00.42
00.34
________________________________________
Kerala
10
10
00.42
00.36
________________________________________
Chhattisgarh
11
15
00.41
00.33
________________________________________
Punjab
12
12
00.39
00.36
________________________________________
Maharashtra
13
10
00.39
00.36
________________________________________
Uttarakhand
14
19
00.38
00.26
________________________________________
Assam
15
18
00.36
00.29
________________________________________
Uttar
Pradesh
16
13
00.35
00.34
________________________________________
Orissa
17
17
00.34
00.31
________________________________________
West
Bengal
18
15
00.32
00.33
________________________________________
Jharkhand
19
8
00.31
00.38
________________________________________
Bihar
20
20
00.29
00.23
________________________________________
આ રિપોર્ટ તૈયાર કરતા સમયે જીવન સલામતીમાં વધારો, માળખાકીય સવલતોમાં વધારો અને શ્રમ અને વેપાર પરના નિયંત્રણ જેવા માપદંડોને ધ્યાનમાં લેવામાં આવ્યા હતા. આ માપદંડોને આધારે ટોચના ત્રણ રાજ્યોમાં પ્રથમ ક્રમે ગુજરાત, દ્વિતીય ક્રમે તમિલનાડુ અને તૃતીય ક્રમે મધ્ય પ્રદેશ આવે છે. ત્યાર બાદ હરિયાણા અને હિમાચલ પ્રદેશનો નંબર આવે છે.
રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે વર્ષ 2005ના 0.47 રેટિંગની સામે વર્ષ 2011માં ગુજરાતે 0.64નું રેટિંગ મેળવ્યું છે. આ સુધારો કાયદાકીય અને નિયંત્રણના પરફોર્મન્સમાં સુધારાના કારણે શક્ય બન્યો છે. આ રિપોર્ટમાં 8 રોજ્યોને વર્ષ 2005 બાદ તેમના ફ્રીડમ રેંકિંગમાં ઘટાડો થયો હોવાનું પણ દર્શાવવામાં આવ્યું છે.
ઇકોનોમિક ફ્રીડમ ઘટ્યું હોય તેવા રાજ્યોમાં ઝારખંડ, પશ્ચિમ બંગાળ, મહારાષ્ટ્ર, ઝારખંડ, ઓરિસ્સા, મહારાષ્ટ્ર, પંજાબનો સમાવેશ થાય છે.