હવે આ મુસ્લિમ દેશ ભારત પાસેથી બ્રહ્મોસ મિસાઈલ ખરીદશે, આ પહેલા ફિલિપાઈન્સ પણ ખરીદી ચુક્યુ છે!
ભારત એક મહત્વપૂર્ણ મુસ્લિમ દેશને વિનાશક બ્રહ્મોસ મિસાઈલ વેચીને તેની પૂર્વ નીતિને સફળ બનાવવા જઈ રહ્યું છે.
નવી દિલ્હી : ભારત એક મહત્વપૂર્ણ મુસ્લિમ દેશને વિનાશક બ્રહ્મોસ મિસાઈલ વેચીને તેની પૂર્વ નીતિને સફળ બનાવવા જઈ રહ્યું છે. ફાઇનાન્શિયલ એક્સપ્રેસના અહેવાલ મુજબ, બ્રહ્મોસ સુપરસોનિક ક્રૂઝ મિસાઇલના કિનારા-આધારિત એન્ટિ-શિપ વેરિઅન્ટ માટે આ વર્ષના અંત સુધીમાં ભારત અને ઇન્ડોનેશિયા વચ્ચે અન્ય નિકાસ ઓર્ડર પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવશે. ફાઈનાન્શિયલ એક્સપ્રેસ ઓનલાઈનના અહેવાલ મુજબ, સૂત્રોએ પુષ્ટિ કરી છે કે 'ભારત અને ઈન્ડોનેશિયા વચ્ચે બ્રહ્મોસ મિસાઈલ માટેની ડીલ અંતિમ તબક્કામાં પહોંચી ગઈ છે.
ભારત ઈન્ડોનેશિયાને બ્રહ્મોસ મિસાઈલ વેચશે
રિપોર્ટ અનુસાર, બંને દેશો વચ્ચે બ્રહ્મોસ મિસાઈલ માટેની આ ડીલ આ વર્ષના અંત સુધીમાં અથવા આવતા વર્ષની શરૂઆતમાં થઈ જશે અને આ વિલંબ પાછળ ઈન્ડોનેશિયા દ્વારા તેની કેટલીક ઘરેલું સમસ્યાઓને જવાબદાર ગણવામાં આવી છે. એકવાર આ સોદો પૂરો થયા પછી ઇન્ડોનેશિયા ફિલિપાઇન્સ પછી ભારતથી મિસાઇલોની આયાત કરનાર બીજો ASEAN સભ્ય દેશ બનશે. ફિલિપાઈન્સથી જ એવી અટકળો ચાલી રહી છે કે ઈન્ડોનેશિયા આ ક્ષેત્રના અન્ય દેશોમાંથી એક છે જેણે બ્રહ્મોસ મિસાઈલમાં રસ દર્શાવ્યો છે. રિપોર્ટ અનુસાર, જાન્યુઆરી 2018માં નવી દિલ્હીમાં આયોજિત ASEAN-ભારત સ્મારક સમિટ દરમિયાન દસ આસિયાન નેતાઓએ બ્રહ્મોસ અને આકાશ મિસાઇલો માટે ભારતનો સંપર્ક કર્યો હતો.
ભારત અને ફિલિપાઈન્સ વચ્ચે ડીલ
આ વર્ષની શરૂઆતમાં ભારત અને ફિલિપાઈન્સે બ્રહ્મોસ સુપરસોનિક ક્રૂઝ મિસાઈલના કિનારા-આધારિત એન્ટિ-શિપ વેરિઅન્ટના સપ્લાય માટે USD 374.96 મિલિયનના કરાર કર્યા હતા. આ ડીલ બાદ ફિલિપાઈન્સ ભારતથી મિસાઈલ આયાત કરનાર પ્રથમ આસિયાન સભ્ય દેશ બન્યો છે. અહેવાલ મુજબ, ઇન્ડોનેશિયા દ્વારા ભારતથી આયાત કરવામાં આવેલી બ્રહ્મોસ મિસાઇલ તેના યુદ્ધ જહાજોમાં ફીટ કરવામાં આવશે. નવી દિલ્હી અને મોસ્કો વચ્ચેના બ્રહ્મોસ એરોસ્પેસના સંયુક્ત સાહસની એક ટીમ મિસાઈલને ફિટ કરવાની શક્યતાનો અભ્યાસ કરવા માટે ઈન્ડોનેશિયાના શિપયાર્ડની મુલાકાત લઈ ચૂકી છે. તમને જણાવી દઈએ કે બ્રહ્મોસ એક ટૂંકી રેન્જની રૈમજેટ સુપરસોનિક ક્રૂઝ મિસાઈલ છે અને કંપનીના જણાવ્યા અનુસાર તેને એરક્રાફ્ટ, જહાજ, ગ્રાઉન્ડ પ્લેટફોર્મ અને સબમરીનથી લોન્ચ કરી શકાય છે. અને આ મિસાઈલ 2.8 Mach એટલે કે અવાજની ગતિથી ત્રણ ગણી ઝડપે ઉડી શકે છે.
બ્રહ્મોસ ઓછા બજેટમાં બનાવાઈ છે
બ્રહ્મોસ માત્ર $300 મિલિયનના ઓછા બજેટમાં વિકસાવવામાં આવી છે, તેની ઘણા દેશોમાં માંગ છે. જ્યારે ફિલિપાઈન્સે બ્રહ્મોસ ખરીદી છે અને ઈન્ડોનેશિયા હાલમાં બ્રહ્મોસ માટે વાટાઘાટોના અંતિમ તબક્કામાં છે, અન્ય દેશો, જેમ કે મલેશિયા, સિંગાપોર, થાઈલેન્ડ અને વિયેતનામ છે, તેઓ પણ બ્રહ્મોસ મિસાઈલ ખરીદવા ઈચ્છી રહ્યા છે. ભારત સરકારનો સંપર્ક કરવાના છે. ફાઈનાન્સિયલ એક્સપ્રેસનો અગાઉ અહેવાલ હતો કે વિયેતનામ બ્રહ્મોસ અને આકાશ બંને મિસાઈલો માટે ભારત સાથે વાતચીત કરી રહ્યું છે. બ્રહ્મોસ મિસાઇલ માટે મલેશિયા સાથે પણ વાતચીત ચાલી રહી છે, જે હજુ પ્રારંભિક તબક્કામાં છે. ઇન્ડોનેશિયા સાથેનો સોદો વર્ષના અંત સુધીમાં અથવા આવતા વર્ષની શરૂઆતમાં થવાની ધારણા છે અને તે આ ક્ષેત્રમાં ભારતને વ્યૂહાત્મક પકડ આપશે તેમજ અર્થતંત્રને વેગ આપશે. તમને જણાવી દઈએ કે ફિલિપાઈન્સને બ્રહ્મોસ મિસાઈલના વેચાણની જાહેરાત રશિયા તરફથી નવી દિલ્હીમાં કરવામાં આવી હતી. રશિયાને ઈન્ડોનેશિયામાં નિકાસ કરવામાં કોઈ વાંધો નથી, કારણ કે તે પહેલાથી જ તે દેશને Su-27 ફાઈટર જેટ તેમજ કિલો વર્ગની સબમરીન વેચી રહ્યું છે.
ભારત-ઇન્ડોનેશિયા લશ્કરી જોડાણ
ભારત અને ઇન્ડોનેશિયા વચ્ચે દ્વિપક્ષીય સૈન્ય જોડાણ વર્ષોથી વધુ ગાઢ છે અને ઇન્ડોનેશિયાને ભારતની "એક્ટ ઇસ્ટ" નીતિ માટે મહત્વપૂર્ણ ભાગીદાર ગણવામાં આવે છે. 2018માં વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની મુલાકાત દરમિયાન બંને દેશો વચ્ચેના દ્વિપક્ષીય સંબંધોને "વ્યાપક વ્યૂહાત્મક ભાગીદારી" સુધી ઉન્નત કરવામાં આવ્યા હતા. આ ભાગીદારીના મુખ્ય સ્તંભો દરિયાઈ સુરક્ષા અને સંરક્ષણ અને સુરક્ષા સહયોગ પર આધારિત છે. વર્ષ 2018 માં પ્રથમ વખત ભારતીય નૌકાદળ અને ઇન્ડોનેશિયન નૌકાદળે દ્વિપક્ષીય અભ્યાસ 'સમુદ્ર શક્તિ' માં ભાગ લીધો હતો. બંને દેશો વચ્ચેની પ્રથમ કવાયત આંતર કાર્યક્ષમતા વધારવા, દરિયાઈ સહયોગ વિસ્તારવા અને શ્રેષ્ઠ પ્રથાઓની આપલે પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરતી હતી. ભારત અને ઇન્ડોનેશિયા હિંદ મહાસાગરના દરિયાકાંઠાના પડોશીઓ છે અને બંને પક્ષો સૈન્ય સંબંધોને મજબૂત કરવાની દિશામાં કામ કરી રહ્યા છે. હિંદ મહાસાગર ક્ષેત્રમાં ચીનની વધતી હાજરી અને ટાપુઓ નજીક ચીનની ગેરકાયદેસર પ્રવૃત્તિઓને જોતાં ભારત અને ઇન્ડોનેશિયા બંને દરિયાઇ સહયોગને વધુ ગાઢ બનાવવા અને હિંદ-પ્રશાંતમાં સંદેશાવ્યવહારના સલામત દરિયાઇ માર્ગો સુનિશ્ચિત કરવા માટે કામ કરી રહ્યા છે.
હથિયાર સપ્લાયર બનવા તરફ મોટું પગલું
ભારત વિશ્વના એવા દેશોમાંનો એક છે જે સૌથી વધુ હથિયાર ખરીદે છે. પરંતુ છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં ભારતે શસ્ત્રો નિકાસકાર બનવા તરફનો પોતાનો હેતુ બદલ્યો છે. સુપરસોનિક ક્રૂઝ મિસાઈલ બ્રહ્મોસ, જેની રેન્જ 292 કિમી છે, ભારત તેને તેના મિત્ર દેશોને વેચવા માંગે છે અને આ મિસાઈલમાં એટલા બધા ગુણ છે કે બ્રહ્મોસ મિસાઈલ ઘણા નાના દેશો માટે નફાકારક સોદો સાબિત થઈ રહી છે. તેથી બ્રહ્મોસ ડીઆરડીઓ અને વિભાગ અને સંરક્ષણ ઉત્પાદન એટલે કે ડીડીપી માટે 'હોટ સેલિંગ' હથિયાર બની ગયું છે. ભારત સરકારે બ્રહ્મોસ મિસાઈલનું વેચાણ કરીને 2025 સુધીમાં $5 બિલિયન એકત્ર કરવાનું લક્ષ્ય રાખ્યું છે. બ્રહ્મોસનું ઉત્પાદન હૈદરાબાદમાં થાય છે અને તેનું સમારકામ અને જાળવણી હૈદરાબાદમાં થાય છે તેમજ તેના નિર્ણાયક ભાગો રશિયન છે. તેમાં એન્જિન અને રડાર સિસ્ટમ રશિયાની છે જે ખૂબ જ ખતરનાક માનવામાં આવે છે.
ભારત-ઇન્ડોનેશિયા લશ્કરી જોડાણ
ભારત અને ઇન્ડોનેશિયા વચ્ચે દ્વિપક્ષીય સૈન્ય જોડાણ વર્ષોથી વધુ ગાઢ છે અને ઇન્ડોનેશિયાને ભારતની "એક્ટ ઇસ્ટ" નીતિ માટે મહત્વપૂર્ણ ભાગીદાર ગણવામાં આવે છે. 2018માં વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની મુલાકાત દરમિયાન બંને દેશો વચ્ચેના દ્વિપક્ષીય સંબંધોને "વ્યાપક વ્યૂહાત્મક ભાગીદારી" સુધી ઉન્નત કરવામાં આવ્યા હતા. આ ભાગીદારીના મુખ્ય સ્તંભો દરિયાઈ સુરક્ષા અને સંરક્ષણ અને સુરક્ષા સહયોગ પર આધારિત છે. વર્ષ 2018 માં પ્રથમ વખત ભારતીય નૌકાદળ અને ઇન્ડોનેશિયન નૌકાદળે દ્વિપક્ષીય અભ્યાસ 'સમુદ્ર શક્તિ' માં ભાગ લીધો હતો. બંને દેશો વચ્ચેની પ્રથમ કવાયત આંતર કાર્યક્ષમતા વધારવા, દરિયાઈ સહયોગ વિસ્તારવા અને શ્રેષ્ઠ પ્રથાઓની આપલે પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરતી હતી. ભારત અને ઇન્ડોનેશિયા હિંદ મહાસાગરના દરિયાકાંઠાના પડોશીઓ છે અને બંને પક્ષો સૈન્ય સંબંધોને મજબૂત કરવાની દિશામાં કામ કરી રહ્યા છે. હિંદ મહાસાગર ક્ષેત્રમાં ચીનની વધતી હાજરી અને ટાપુઓ નજીક ચીનની ગેરકાયદેસર પ્રવૃત્તિઓને જોતાં ભારત અને ઇન્ડોનેશિયા બંને દરિયાઇ સહયોગને વધુ ગાઢ બનાવવા અને હિંદ-પ્રશાંતમાં સંદેશાવ્યવહારના સલામત દરિયાઇ માર્ગો સુનિશ્ચિત કરવા માટે કામ કરી રહ્યા છે.
હથિયાર સપ્લાયર બનવા તરફ મોટું પગલું
ભારત વિશ્વના એવા દેશોમાંનો એક છે જે સૌથી વધુ હથિયાર ખરીદે છે. પરંતુ છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં ભારતે શસ્ત્રો નિકાસકાર બનવા તરફનો પોતાનો હેતુ બદલ્યો છે. સુપરસોનિક ક્રૂઝ મિસાઈલ બ્રહ્મોસ, જેની રેન્જ 292 કિમી છે, ભારત તેને તેના મિત્ર દેશોને વેચવા માંગે છે અને આ મિસાઈલમાં એટલા બધા ગુણ છે કે બ્રહ્મોસ મિસાઈલ ઘણા નાના દેશો માટે નફાકારક સોદો સાબિત થઈ રહી છે. તેથી બ્રહ્મોસ ડીઆરડીઓ અને વિભાગ અને સંરક્ષણ ઉત્પાદન એટલે કે ડીડીપી માટે 'હોટ સેલિંગ' હથિયાર બની ગયું છે. ભારત સરકારે બ્રહ્મોસ મિસાઈલનું વેચાણ કરીને 2025 સુધીમાં $5 બિલિયન એકત્ર કરવાનું લક્ષ્ય રાખ્યું છે. બ્રહ્મોસનું ઉત્પાદન હૈદરાબાદમાં થાય છે અને તેનું સમારકામ અને જાળવણી હૈદરાબાદમાં થાય છે તેમજ તેના નિર્ણાયક ભાગો રશિયન છે. તેમાં એન્જિન અને રડાર સિસ્ટમ રશિયાની છે જે ખૂબ જ ખતરનાક માનવામાં આવે છે.
પાડોશી દેશોમાં બ્રહ્મોસની માંગ કેમ?
બ્રહ્મોસ ટૂંકા અંતરની રૈમજેટ સુપરસોનિક મિસાઈલ છે અને આ મિસાઈલ ભારતમાં રશિયાના સહયોગથી બનાવવામાં આવી છે. આ મિસાઈલમાં અનેક વિશેષતાઓ છે. તેને સબમરીનથી, વહાણમાંથી, એરક્રાફ્ટમાંથી કે જમીન પર ગમે ત્યાંથી લોન્ચ કરી શકાય છે. સુપરસોનિક બ્રહ્મોસ મિસાઇલને રશિયાના NPO Machostroyenia અને ભારતના સંરક્ષણ સંશોધન અને વિકાસ સંગઠન (DRDO) દ્વારા સંયુક્ત રીતે વિકસાવવામાં આવી છે. આ મિસાઈલ રશિયાની પી-800 ઓકિન્સ ક્રુઝ મિસાઈલ ટેક્નોલોજી પર આધારિત છે. ભારતીય સેના બ્રહ્મોસ મિસાઈલનો ઉપયોગ કરી રહી છે. તાજેતરમાં જ બ્રહ્મોસ મિસાઈલ ખુદ આકસ્મિક રીતે પાકિસ્તાનની સરહદમાં કેટલાય કિલોમીટર અંદર ગઈ હતી, પરંતુ પાકિસ્તાની રડાર બ્રહ્મોસને પકડી શક્યું નહોતું અને ચીનની રડાર સિસ્ટમ પાકિસ્તાનમાં લગાવેલી હોવાથી ચીન પણ બ્રહ્મોસ મિસાઈલને લઈને ડરે છે.