'ઠાકરે' કોણ છે અને 'ઠાકરે' અટક ક્યાંથી આવી?

મહારાષ્ટ્રમાં મરાઠી માનુની રાજનીતિ કરનારા ઠાકરે પરિવાર પર ખુદ બહારના હોવાનો આરોપ છે. જોકે આ આરોપ રાજકીય છે અને તેમાં આંશિક સત્ય છે, પરંતુ ઠાકરે અટક ક્યાંથી આવી તે કોઈને ખબર નથી. જ્યારે તેની તપાસ કરવામાં આવી હતી, ત્યારે ચોંકાવનારા સત્યો સામે આવ્યા અને જાણવા મળ્યું કે ઠાકરે અટક ભારતની કોઈપણ જાતિ કે વ્યવસાય સાથે જોડાયેલી નથી, મહારાષ્ટ્રને છોડી દો. તે યુરોપમાં એક આદિજાતિ સાથે સંકળાયેલા છે, જે તેના સમયના આક્રમણકારો ધરાવે છે.

શું બાળ ઠાકરે પોતે મરાઠી માણસ હતા?

મહારાષ્ટ્રના રાજકારણમાં છેલ્લા ચાલીસ-પચાસ વર્ષથી ઠાકરે પરિવાર ચર્ચામાં છે. 1970ના દાયકામાં, બાલ ઠાકરેએ મુંબઈમાં શિવસેનાનીસ્થાપના કરી, જે મુખ્યત્વે બહારના કામદારો સામે મરાઠી ચળવળ હતી.

આ ચળવળ એટલો અવાજ ઉઠાવ્યો કે બાળ ઠાકરે મરાઠી માનુસનીઓળખ બની ગયા હતા. તેમની ચાર દાયકાની રાજકીય કારકિર્દીમાં તેઓ મરાઠી માનુસની લડાઈ લડતા રહ્યા હતા. શું બાળ ઠાકરે પોતેમરાઠી માણસ હતા?

મહાપદ્માનંદના રાજ્યમાં સ્થળાંતર કર્યું

હા તે મરાઠી માણુ હતો. કહેવાય છે કે તેમનો પરિવાર બિહારથી મધ્યપ્રદેશ થઈને મહારાષ્ટ્ર પહોંચ્યો હતો, પરંતુ તે એટલું જૂનું છે કે આજેતેનો કોઈ અર્થ નથી.

બાળ ઠાકરેના પિતા કેશવ ઠાકરે, જેઓ પ્રબોધનકાર ઠાકરે તરીકે ઓળખાય છે, તેમના પુસ્તક "ગ્રામ્યચા સદ્યંતઇતિહાસ એટલે કે અમલદાર ચે બંધે" માં લખે છે કે, તેઓ ચંદ્રસેનીય કાયસ્થ પ્રભુ જ્ઞાતિના છે અને તેમનો પરિવાર બિહારના મગધથીમધ્યપ્રદેશ થઈને મહારાષ્ટ્રમાં સ્થળાંતર કરીને આવ્યો હતો, પરંતુ આ વાત આજથી 2400 વર્ષ જૂની છે.

ચંદ્રસેનીય કાયસ્થ જાતિ, જેનોઠાકરે પરિવાર સંબંધ ધરાવે છે, સંભવતઃ લગભગ 2400 વર્ષ પહેલાં મગધ પર શાસન કરનારા મહાપદ્માનંદના રાજ્યમાં સ્થળાંતર કર્યું હતું.

પરદાદા કૃષ્ણજી ધોડપકર રાયગઢ કિલ્લામાં રહેતા હતા

મહારાષ્ટ્રમાં ઠાકરે પરિવારના જાણીતા ઈતિહાસમાં આ પરિવાર બાળ ઠાકરેના પિતા કેશવ સીતારામ ઠાકરે સાથે ચર્ચામાં આવે છે.

કેશવસીતારામ ઠાકરે અથવા પ્રબોધનકાર ઠાકરે સાહિત્યકાર, આંદોલનકારી અને સમાજ સુધારક હતા. તેમણે જ પરિવારને "ઠાકરે" ઉપનામઆપ્યું હતું. કેશવનો જન્મ મુંબઈને અડીને આવેલા પનવેલમાં થયો હતો.

કેશવના પૂર્વજો મરાઠા સામ્રાજ્યના દિવસોમાં ધોડપ કિલ્લાના ગઢહતા. તેથી જ તેઓ ધોડપકર કહેવાયા. તેમના પરદાદા કૃષ્ણજી ધોડપકર રાયગઢ કિલ્લામાં રહેતા હતા, જ્યારે તેમના દાદા રામચંદ્રધોડપકર પનવેલમાં સ્થાયી થયા હતા. અહીં જ બાળ ઠાકરેના પિતા કેશવનો જન્મ થયો હતો.

બાળકોના નામમાં ઠાકરે અટક લખાવી

કેશવે પોતાના નામમાં ધોડપકરને બદલે પનવેલકર લખવાનું શરૂ કર્યું, પરંતુ પાછળથી તેણે પનવેલકરને બદલે ઠાકરે અટક લખવાનું શરૂકર્યું હતું. જ્યારે તેઓ તેમના બાળકોના નામ લખવા માટે શાળાએ ગયા, ત્યારે તેમણે તેમના બાળકોના નામમાં ઠાકરે અટક લખાવી હતી.

અહીંથી ઠાકરે નામ આ પરિવાર સાથે જોડાયું, જે આજે મહારાષ્ટ્રમાં જ નહીં, પરંતુ દેશના રાજકારણમાં પણ એક અલગ ઓળખ ધરાવે છે.તો આ ઠાકરે અટક ક્યાંથી આવી જે પ્રબોધંકરે અપનાવી હતી?

ઠાકરે નામ બનાવ્યું છે, જે મૂળભૂત રીતે વિલિયમ ઠાકરે સાથે સંકળાયેલું છે

ખરેખર કેશવ ધોડપકર કે કેશવ પનવેલકર કે કેશવ "પ્રબોધનકાર" ઠાકરે સાહિત્યકાર હતા. તેમણે સામાજિક સુધારણાને પ્રાથમિકતા આપીહતી. લેખનની સાથે તેમણે સમાજ સુધારણાની ચળવળો પણ શરૂ કરી હતી. આ આઝાદી પહેલાની વાતો છે.

બ્રિટિશ નવલકથાકાર વિલિયમમેકપીસ ઠાકરે દ્વારા બોધ ખૂબ જ પ્રભાવિત હતો. તેમણે વિલિયમ મેકપીસ ઠાકરે પાસેથી ઠાકરે અટક ઉધાર લીધી હતી અને તેને તેમનાબાળકોના નામોમાં ઉમેર્યું હતું.

જોકે આજે સમગ્ર કુળએ ધોડપકર અટક છોડીને ઠાકરે નામ બનાવ્યું છે, જે મૂળભૂત રીતે વિલિયમ ઠાકરે સાથેસંકળાયેલું છે.

મૂળ ભારતથી દૂર યુરોપમાં જોવા મળે છે ઠાકરે અટકના મુળ

ઠાકરે અટકનો ઈતિહાસ તપાસીએ તો તેના મૂળ ભારતથી દૂર યુરોપમાં જોવા મળશે. ઠાકરે મૂળ ફ્રાન્સના નોર્મન લોકોની અટક હતી. ઠાકરેનોમૂળ ઉચ્ચાર થક-વ્રય હતો, જેનો અર્થ કિનારા પર રહેતા લોકો થાય છે. આ ઠાકરે સમય જતાં ઠાકરે બની ગયા હતા.

જ્યારે કિંગ એડવર્ડનાનેતૃત્વમાં નોર્મન્સે 1066 એડીમાં ઇંગ્લેન્ડ પર આક્રમણ કર્યું અને કબ્જે કર્યું હતું, ત્યારે ફ્રાન્સના ઠાકરે પણ ઇંગ્લેન્ડમાં સ્થાયી થયા હતા.

તેઓમુખ્યત્વે યોર્કશાયરમાં સ્થાયી થયા હતા. અહીં વિલિયમ ઠાકરેના પૂર્વજોનો પરિવાર પણ રહેતો હતો, જેનાથી પ્રભાવિત થઈને પ્રબોધનકારઠાકરેએ તેમના બાળકોના નામમાં ઠાકરેનું નામ ઉમેર્યું અને આજે તે તેમના સમગ્ર પરિવારની ઓળખ બની ગઈ છે.

વિલિયમના દાદા થોમસ ઠાકરે લંડનની હોરો સ્કૂલમાં પ્રિન્સિપાલ હતા

વિલિયમ ઠાકરેના પિતા રિચમન્ડ ઠાકરે કલકત્તામાં ઈસ્ટ ઈન્ડિયા કંપનીમાં સેક્રેટરી તરીકે કામ કરતા હતા. વિલિયમનો જન્મ કલકત્તામાંથયો હતો, જ્યારે વિલિયમના દાદા થોમસ ઠાકરે લંડનની હોરો સ્કૂલમાં પ્રિન્સિપાલ હતા. મૂળરૂપે નોર્મન લોકો સાથે સંકળાયેલા, ઠાકરે અટકધરાવતા લોકો આજે ઈંગ્લેન્ડ સિવાય ઓસ્ટ્રેલિયામાં જોવા મળે છે.

English summary

Who is 'Thackeray' and where did the surname 'Thackeray' come from?