ગુજરાતમાં આવશે 115 API ઉત્પાદન એકમો, જાણો શું થશે ફાયદો?
ફાર્માસ્યુટિકલ લેન્ડસ્કેપની આયાત પર નિર્ભરતા ઘટાડીને, એક સમયે એક નવીનતા, ગુજરાતનું ફાર્માસ્યુટિકલ લેન્ડસ્કેપ ટૂંક સમયમાં બદલાવાનું અને વિકસિત થવાનું છે.
અમદાવાદ : ફાર્માસ્યુટિકલ લેન્ડસ્કેપની આયાત પર નિર્ભરતા ઘટાડીને, એક સમયે એક નવીનતા, ગુજરાતનું ફાર્માસ્યુટિકલ લેન્ડસ્કેપ ટૂંક સમયમાં બદલાવાનું અને વિકસિત થવાનું છે. કોરોના સંક્રમણને કારણે લાગૂ કરવામાં આવેલા લોકડાઉન બાદ લગભગ 115 નવા પ્લાન્ટ્સને બલ્ક દવાઓ અને સક્રિય ફાર્માસ્યુટિકલ ઘટકો (active pharmaceutical ingredients) બનાવવા માટે ઉત્પાદન લાયસન્સ મળવા સાથે, રાજ્ય રૂપિયા 2,000 કરોડના રોકાણનું સાક્ષી બનવાનું છે.
હાલમાં રાજ્યમાં કાર્યરત કંપનીઓ ફાર્માસ્યુટિકલ ફોર્મ્યુલેશનમાં મજબૂત આધાર ધરાવે છે અને APIsના ઉત્પાદન માટે તેમના ચાઈનીઝ સમકક્ષો પર આયાત-નિર્ભરતા વધારે છે.
ફૂડ એન્ડ ડ્રગ્સ કંટ્રોલ એડમિનિસ્ટ્રેશન (FDCA)ના કમિશનર ડૉ. એચ. જી. કોશિયાએ જણાવ્યું હતું કે, ગુજરાતમાં કુલ 3,415 ફાર્માસ્યુટિકલ ઉત્પાદન સુવિધાઓ છે જેમાંથી 1,567 જથ્થાબંધ દવાઓ બનાવે છે. છેલ્લા બે વર્ષમાં, વિભાગે લગભગ 288 નવા ફાર્માસ્યુટિકલ ઉત્પાદન એકમોને મંજૂરી આપી છે, જેમાંથી 40 ટકા એપીઆઈનું ઉત્પાદન કરશે.
APIs બનાવવા ઉત્સુક છે MSMEs
ફૂડ એન્ડ ડ્રગ્સ કંટ્રોલ એડમિનિસ્ટ્રેશન (FDCA, ગુજરાત)ના કમિશનર ડૉ. એચ. જી. કોશિયાએ જણાવ્યું હતું કે,ગુજરાત અને ભારતનો ફાર્મા ઉદ્યોગ વિટામિન્સ, એન્ટિબાયોટિક્સ અને સ્ટેરોઇડ્સ માટેની જથ્થાબંધ દવાઓ મેળવવા માટે ચીન પર ખૂબ નિર્ભર છે. નવા એકમો આવતા આમાં મોટા પાયે ઘટાડો થશે. એકવાર API પાર્ક શરૂ થઈ જાય એ બાદ મોટી કંપનીઓ પણ અહીં રોકાણ કરશે.
ગુજરાત FDCA મુજબ, 2019-20 સુધી, APIsનું ઉત્પાદન કરતા નવા એકમોની સરેરાશ સંખ્યા વાર્ષિક 30 હતી, જે હવે લગભગ બમણી થઈ ગઈ છે. ઉદ્યોગના સૂત્રોનું કહેવું છે કે, કોરોના સંક્રમણ બાદ ચીન તરફથી પુરવઠામાં વિક્ષેપને કારણે APIના ભાવમાં અભૂતપૂર્વ વધારો જોવા મળ્યો છે. આ સાથે નિષ્ણાતો સૂચવે છે કે, જો ગુજરાતમાં સ્વદેશી API ઉત્પાદન વધશે, તો દવાઓના ભાવ પણ નીચે આવશે.
રાજ્યમાં હાલના ફાર્મા ઉત્પાદકો સક્રિય ફાર્મા ઘટકો જેમ કે, સેફાલોસ્પોરીન્સ, સ્ટેરોઇડ્સ, ઇનઓર્ગેનિક સોલ્ટ્સ, પ્રોટોન પંપ ઇન્હિબિટ્સ, એનાલ્જેસીક્સ, એન્ટિપ્રાયરેટિક્સ તેમજ એન્ટિ-ઇન્ફ્લેમેટરી ડ્રગ્સ પેરાસિટામોલ, ડીક્લોફેનાક સોડિયમ, એસેક્લોફેનાક, આઇબુપ્રોફેન, એન્ટિ-હાયપરટેન્સિવ, એન્ટી વાયરલ બનાવે છે, પરંતુ આમાંના મોટા ભાગના માટે મુખ્ય સ્ટાર્ટિંગ મટિરીયલ ઉદ્યોગકારો અનુસાર આયાત કરવામાં આવે છે.
નવા એકમો આવતાં, ઓન્કોલોજી, હોર્મોન્સ, વિટામિન્સ, સ્ટેરોઇડ્સ અને એન્ટિબાયોટિક્સ માટે API ગુજરાતમાં સ્થાનિક રીતે બનાવવામાં આવશે, જે અગાઉ મુખ્યત્વે ચીનમાંથી આયાત કરવામાં આવતા હતા.
ઇન્ડિયન ડ્રગ મેન્યુફેક્ચરર્સ એસોસિએશન (IDMA) - ગુજરાત ચેપ્ટરના ચેરમેન શ્રેણિક શાહે જણાવ્યું હતું કે, કેટલાક ફાર્મા સેક્ટરના ખેલાડીઓ API ઉત્પાદનમાં તેમના પ્રવેશ માટે ઉત્સુક છે. હાલમાં લગભગ 1,500 એકમો APIsનું ઉત્પાદન કરી રહ્યાં છે. જોકે, મોટાભાગના APIsની મર્યાદિત શ્રેણી સાથે નાના અને મધ્યમ સ્તરના છે. આગામી એકમો માત્ર ક્ષમતામાં વધારો કરશે નહીં પણ ઓફર પણ કરશે. અહીં ઓન્કોલોજી અને હોર્મોન દવાઓ માટે APIs સાથે વિશાળ શ્રેણી છે. આ API ઉત્પાદન માટે ચીનમાંથી ભારતની આયાત ઘટાડવામાં મદદ કરશે.
આવનારા એકમો મુખ્યત્વે MSMEs છે, જે ઉચ્ચ મૂલ્યના ઉત્પાદનોના ઉત્પાદન પર નજર રાખે છે. API પાર્ક્સ ઉપરાંત, કેન્દ્ર સરકારે કી સ્ટાર્ટિંગ મટિરિયલ્સ, ડ્રગ ઇન્ટરમીડિયેટ અને API માટે પ્રોડક્શન લિંક્ડ ઇન્સેન્ટિવ (PLI) સ્કીમ રજૂ કરી છે.