ઈ ટેબ્લેટ ક્વોલીટી ટેસ્ટમાં ફેલ, NAMO યોજના માટે ફરી જોવી પડશે રાહ
યોજના 2016-17માં શરૂ કરવામાં આવી હતી, ત્યારે બે કંપનીઓ Acer અને Lenovo પસંદ કરવામાં આવી હતી. જો કે, ગયા વર્ષ સુધી માત્ર Lenovo જ ટેબલેટ સપ્લાય કરતી હતી.
અંડરગ્રેજ્યુએટ વિદ્યાર્થીઓને NAMO ઈ ટેબ્લેટ આપવાનો ગુજરાત સરકારનો પ્રોજેક્ટ ભારતીય કંપની દ્વારા ઉત્પાદિત ઉપકરણો ગુણવત્તાની તપાસમાં નિષ્ફળ જતાં વધુ વિલંબિત થયો છે. 72,000 થી વધુ વિદ્યાર્થીઓ કે, જેમણે પ્રોજેક્ટ માટે નોંધણી કરાવી હતી અને 2020-21 શૈક્ષણિક સત્રની શરૂઆતમાં 1,000 રૂપિયાની ટોકન રકમ ચૂકવી હતી તેઓ તેમના ટેબલેટની રાહ જોઈ રહ્યા છે.
જ્યારે આ યોજના 2016-17માં શરૂ કરવામાં આવી હતી, ત્યારે બે કંપનીઓ Acer અને Lenovo પસંદ કરવામાં આવી હતી. જો કે, ગયા વર્ષ સુધી માત્ર Lenovo જ ટેબલેટ સપ્લાય કરતી હતી. સરકારે પછીથી તેને ભારતીય બ્રાન્ડમાં બદલીને પ્રથમ વખત પ્રોજેક્ટમાં વિલંબ કર્યો હતો.
જો કે, ભારતીય ફર્મ લાવા ઈન્ટરનેશનલ દ્વારા ઉત્પાદિત લગભગ 50,000 ટેબ્લેટનો પ્રથમ લોટ ક્વોલીટી ટેસ્ટમાં ફેલ ગયો, જેના કારણે સરકાર માટે 72,000 થી વધુ નોંધાયેલા વિદ્યાર્થીઓ કે, જેઓ હવે બીજા વર્ષના અંડરગ્રેજ્યુએટ વિદ્યાર્થીઓ છે, તેમના વિતરણ સાથે આગળ વધવું અશક્ય બન્યું છે.
આ બેકલોગ ક્લિયર થયા પછી જ પ્રથમ વર્ષના વિદ્યાર્થીઓને ટેબલેટ મળશે. લાવા ઈન્ટરનેશનલને ઓગસ્ટમાં કોન્ટ્રાક્ટ મળ્યો હતો, જ્યારે ત્રણ-ચાર વખત ટેન્ડર બહાર પાડવામાં આવ્યા હતા અને સારો પ્રતિસાદ આપવામાં અને ટેકનિકલ વિશિષ્ટતાઓને પૂર્ણ કરવામાં નિષ્ફળ ગયા હતા.
શિક્ષણ વિભાગના સૂત્રોએ નામ ન આપવાની શરતે એક વરિષ્ઠ અધિકારી સાથે વિલંબની પુષ્ટિ કરી હતી, "સ્પીડ, મેમરી, બેટરી બેક-અપ, સ્ક્રીન અને કમ્પોનન્ટ ચેક સહિતની તકનીકી લાક્ષણિકતાઓમાં, બે-ત્રણ મુખ્ય સ્પષ્ટીકરણોમાં લોટ નિષ્ફળ ગયો છે. આ રાજકીય રીતે સંવેદનશીલ મુદ્દો હોવાથી દરેક જણ મૌન સેવી રહ્યા છે."
ઓગસ્ટમાં રાજકીય દબાણ અને વિલંબ અંગે વિપક્ષના આક્ષેપોને કારણે, ગુજરાત સરકારે વિજય રૂપાણી સરકારના પાંચ વર્ષની ઉજવણી સાથે એક મહિનામાં બેકલોગ દૂર કરવાની ખાતરી આપી હતી.
ભૂતપૂર્વ શિક્ષણ મંત્રી ભૂપેન્દ્રસિંહ ચુડાસમાએ સંબધિત સમયે જણાવ્યું હતું કે, વિલંબ "મેક ઈન ઈન્ડિયા" પર સરકારના આગ્રહને કારણે થયો હતો અને પેન્ડિંગ વિદ્યાર્થીઓ તેમજ ભારતીય ઉત્પાદકને ટેન્ડર આપ્યા પછી નવા પ્રવેશ માટે વિતરણની પ્રક્રિયા ટૂંક સમયમાં શરૂ થશે.
શિક્ષણ વિભાગના અધિકારીઓએ ખુલાસો કર્યો હતો કે, સ્કીમ શરૂ થયાના ચાર વર્ષમાં ટેક્નોલોજીમાં પ્રગતિ સાથે વિશિષ્ટતાઓને અપગ્રેડ કરવામાં આવી હતી. ટેબ્લેટ્સમાં આઠ ઇંચની સ્ક્રીન અને વધારાની RAM સાથે માઇક્રોપ્રોસેસિંગ સહિતની સુધારેલી વિશિષ્ટતાઓ સાથે હોવાનો દાવો કરવામાં આવ્યો હતો. ટેબલેટની બજાર કિંમત રૂપિયા 12,000 થી રૂપિયા 14,000ની વચ્ચે હોવાની અપેક્ષા છે.
આ યોજના 2017-18માં શરૂ કરવામાં આવી હતી, જ્યાં રાજ્ય સરકારે શૈક્ષણિક વર્ષ 2016-17માં ધોરણ 12 પાસ કરનારા અને રાજ્યમાં ડિગ્રી અથવા ડિપ્લોમા અભ્યાસક્રમો કરી રહેલા તમામ વિદ્યાર્થીઓને રૂપિયા 7,000 થી રૂપિયા 8,000ના દાવા કરાયેલી બજાર કિંમત સામે રૂપિયા 1,000ના ભાવે ટેબ્લેટ આપવાની જાહેરાત કરી હતી.
પ્રથમ વર્ષમાં રાજ્ય સરકારે આ યોજના માટે બજેટમાં રૂપિયા 150 કરોડથી વધુની ફાળવણી કરી હતી. બે કંપનીઓ એસર અને લેનોવોને ટેન્ડરિંગ પ્રક્રિયા દ્વારા શોર્ટલિસ્ટ કરવામાં આવી હતી. જો કે, ગત વર્ષ સુધી માત્ર લેનોવો જ રાજ્ય સરકારને આશરે રૂપિયા 200 કરોડના વધારાના બજેટ સાથે ટેબલેટ સપ્લાય કરતી હતી. ત્રણ લાખથી વધુ વિદ્યાર્થીઓને દર વર્ષે રૂપિયા 1,000ના ટોકન ભાવે ટેબલેટ આપવામાં આવશે.